Badbedenksels

Ik lig in bad en ik lees (nee, niet nu, maar laat me even vertellen, okee). Ik lees 'De Verborgen Geschiedenis' van Donna Tartt. Weer. Dit is denk ik de zesde of zevende keer. En het is een redelijk dikke pil; niet een boekje dat je snel even tussendoor doorjakkert, nee, een heftige roman met een verhaal dat je grijpt en niet meer loslaat (om maar even een cliché uit de kast te halen).

Ik kan eigenlijk niet eens vertellen waarom ik dit boek zo mooi vind dat ik het weer aan het lezen ben. Of waarom ik hem eerst twee keer in het Nederlands, toen twee keer in het Engels en vervolgens weer een paar keer in het Nederlands heb gelezen. Het is gewoon boeiend. Voor wie het gelezen heeft, komt het volgende gegeven misschien bekend voor: de personages in het verhaal veranderen zeer sterk door het verhaal heen. Figuren die je niet mocht worden je favoriet. Sympathieke karakters uit het begin beginnen zure trekjes te vertonen tegen het eind. Je wéét dus waar het heengaat. En toch, als je weer van voor af aan begint, is het alsof je ze opnieuw ontmoet. Een vreemde gewaarwording: alsof de personages een nieuwe poging wagen en jij als lezer net zo hard meedoet.

Wat me altijd is opgevallen aan de Nederlandse versie van dit boek, is het feit dat het niet alleen een goede (lees: correcte) vertaling is, maar ook een sterke. Tartt schrijft niet alleen volzinnen, ze schrijft vol-alinea's (!), en de vertalers zijn er wonderwel in geslaagd om haar toon, haar ritme en de melodie van de zinnen te handhaven. Het is gewoon... prachtig.

Dat doet me denken aan iets anders: de vertaling van de Harry Potter-boeken. Die vind ik namelijk bijzonder slecht. Ik kan er niets aan doen, maar ik krimp altijd ineen bij de lelijke kinderlijke ombuigingen die van namen zijn gemaakt in de overzetting van Engels naar Nederlands. Om de één of andere reden heeft de schrijver de behoefte gevoeld om er flauwe woordgrapjes van te maken, die een grappige 'knipoog' naar de kijker moeten zijn. Neem bijvoorbeeld Dumbledore. Dat wordt 'Perkamentus'. Snap je hem? Perkamentus? Per-ka-ment? Hij is oud! Net als perkament! Whahaha!

Waarom? Dumbledore is weliswaar een markante naam, maar met oud zijn heeft hij werkelijk niet te maken. Het heeft wat overeenkomsten met 'Bumblebee', maar om dat nu een link naar leeftijd te noemen. Hmm, nee. En zo zijn er nog wel meer. Zwamdrift, Vleeschhouwer, Schobbejak, mevrouw Plijster: ze hebben allemaal een ver-grappigde naam gekregen. Jammer.

En dan de Gruzielementen. Dat vind ik ook een flinke misstap. Hoe in elkaar getrapt voelt dat woord aan, zeg! Ik vind erin terug: Gruzelement, Griezelig en Ziel (en Elementen, maar dat is een bijproduct, dunkt me). Daar heeft de vertaler een flinke kluif aan gehad, denk ik. Wat mij betreft had hij het kunnen laten zoals het in het Engels was: Horcrux. Een woord dat Rowling gewoon verzonnen heeft: een origineel woord, niet één dat uit stukjes (of elementen, eigenlijk) aan elkaar hangt. Horcrux. Simpel, en toch duidelijk. Je zou kunnen zeggen dat Hor- naar 'horror' verwijst, maar dan kun je ook zeggen dat de mos- van mosterd hetzelfde is als de Mos van Moskou. Onzin dus.

Waarom maak ik me hierover nu eigenlijk druk? Ik weet het eigenlijk ook niet zo goed. Ik weet alleen dat ik het jammer vind dat lezers van de Nederlandse versie van de Harry Potter-boeken eigenlijk een verkindste versie voor hun neus hebben.

Zo, dat heb ik ook weer even gezegd.

Dan moet me nog iets anders van het hart: bij de douche-artikelen staat een flesje met babybadolie. Ik vroeg me af of dat badolie voor een baby is, of olie voor een babybad. Iemand enig idee?

De Oude Doos 04: Kleding

Nog iets prachtigs: in mei en juni van '98 hebben we (voor maar liefst 8 lessen) bijgehouden wat mijnheer Bekkers van Frans droeg. Waarom precies? Ja, goeie vraag. Waarschijnlijk omdat we niets anders te doen hadden? Ja, okee: Frans misschien... Pfff, niet zeuren hoor!

Hoe dan ook: hier is de lijst:

11-05-'98
Boven: vert. gestr. blouse rood/wit/blauw
Onder: grijze broek, grijze wollen sokken, grijsbruine sandalen

15-05-'98
Boven: gele blouse (pasen) met groene ruiten (Schots?)
Onder: geelgrijsgrauwe broek met spierwitte sokken en grijsbruine sandalen

18-05-'98
Boven: felblauwe blouse
Onder: geelgrijze broek met gestreepte (gestippellijnde) riem en witte sokken en grijsbruine sandalen

29-05-'98
Boven: gestreepte blouse, sexy met 1 knoopje open. Rode trui (V-hals) met groen en blauw
Onder: spijkerzak en zwarte schoenen

05/06/'98
Boven: roodgestreepte blouse (1 knoop open!!!)
Onder: beige broek (zak) met zwarte riem met gouden gesp. En zwarte schoenen

08-06-'98
Boven: witte blouse met groene brede verticale strepen. Rode pen in borstzak.
Onder: viesgroene broek met de riem. Schoenen: rood!!!

15-06-'98
Boven: gele blouse met blauwe ruitjes -> 1 knoopje open
Onder: spijkerzak, witte sportsokken. Schoenen: zwart

22-06-'98
Boven: lichtgele blouse (helemaal dicht) met (leuke!) stropdas, met twee pennen (rood + blauw)
Onder: grijsgroene broek met bruine riem. Rood/bruine schoenen

De Oude Doos 03: Sproeibakjes

Weer een nieuwe vondst in de oude doos. Een afbeelding van de menselijke bloedsomloop, aangevuld door ondergetekende met een nogal zeldzame aandoening: sproeibakjesziekte. Vermoedelijk is het een Scandinavische kwaal, getuige de slurpgeluiden die worden weergegeven als 'slörp'.

Als je het niet kan lezen:

Patiënt geinfecteertd met de sproeibakjesziekte (ook lichte mondsproei-installatie-infectie).

De Oude Doos 02: Eduard Etui

Wat vind ik verder in de oude doos? Een hele map vol met oude 'conversaties': briefjes die van persoon tot persoon gingen en waarin de meest absurde onderwerpen aan bod kwamen. Meestal waren de deelnemers: Kim, Saskia (af en toe), Marjolein (heel af en toe), Nanneke en ikzelf. Hieronder een klein voorbeeld van een sprookje dat Kim en ik bij elkaar schreven.

K: Er was eens...

W: een etui, die...

K: besloot zijn nagels te lakken.

W: Maar aangezien hij geen nagels had, was hij snel klaar. Toen...

K: viel hij in een groot zwart gat (geestelijk)...

W: omdat hij ontzettend teleurgesteld was. Toen besliste hij...

K: dat het tijd was om nepnagels te kopen dus...

W: ging hij naar de DA, naar de DA-trut, en zei:...

K: nix, want etuis kunnen immers ook niet praten.

W: Hij was ten einde raad en werd nu echt depressief. De grootste...

K: DA-trut kreeg toen een geweldig idee,...

W: namelijk een computer die gedachten omzet in woorden. Ze sloot het apparaat aan op de etui en...

K: hoorde dat de etui haar een DA-trut vond en...

W: sloeg hem de zaak door. Het kwam tot een vechtpartij. Alle cosmetica-artikelen...

K: verveelden zich dood in hun rekjes, dus gingen ze...

W: de DA-trut aanvallen door haar...

K: make-up te removen met de DA-huismerk-make-up-remover en toen kwam de ware identiteit van de DA-trut te voorschijn, ze...

W: was extreem lelijk. Ze had een enorme neus en bloeddoorlopen ogen. Uit haar mond liep een vies groen slijm en uit haar oren spoot gal. Het naambordje op haar jas veranderde prompi in de naam "[naam weggelaten uit respect voor oude lerares]".

K: Dus ging Eduard Etui maar snel naar het Kruidvat want...

W: daar word je over het algemeen veel beter behandeldtdtdtdt

K: en daar is de prijs nog veel vriendelijker ook terwijl ze toch speciale etui-faciliteiten hebben...

W: zoals ritsjes en andere soorten sluitingen en natuurlijk de beroemde Kruidvat etuiwax...

K: want: 'als je haar maar goed zit'.

W: De etui had ineens ontzettend...

K: veel zin om een teletubbie na te doen en daarom...

W: zei hij weer nix, want hij kon nog steeds niet spreken. Hij kon daarentegen wèl...

K: een kronkel op z'n hoofd zetten en een tv in z'n maag rammen en heen en weer waggelen. De Kruidvat-snollen...

W: hielpen hem daarbij graag en toen...

K: viel er een grote meteoriet op het Kruidvat-filiaal. Eduard Etui baalde nu best wel en...

W: de snollen ook, aangezien ze overleden waren. Einde.

De Oude Doos 01: Corput

Vandaag een doos vol oude troep van de middelbare school doorgespit, om te kijken wat moest blijven en wat ècht weg moest. Wat bleek: bijna alles blijft !:-D

Eén van de dingen die ik tegenkwam en waarom ik hartelijk moest lachen, was de uisprakenlijst van mevrouw van der Corput van Frans. Blijkbaar hebben we weken en weken bijgehouden wat voor typisch Corputteriaans er voorbij kwam tijdens de les...

Daar gaan we dan:

-Dat is niet zo lekker!

-Houden jullie ook zo van wijn, of zijn jullie geen wijnkenners?

-Het is altijd een beetje een idealistische poging om jullie zoveel mogelijk te laten lezen!

-Ik zeg heel veel onzinnige dingen. Dat vangen jullie wel op, hè?

-Het is allemaal heel pijnlijk, maar goed.

-Dat is allemaal heel vervelend, één en al drama.

-Hij was niet te temmen, maar hij is beter bevaarbaar geworden.

-Zelf meubeltjes maken!

-Ik hang graag aan touwen!

-Ik heb altijd een chaos in mijn hoofd; dat is soms wel leuk hoor!

-Het is een beetje een gedrocht, maar het ziet er wel leuk uit.

-Je bent vervelend, kun je niet weggaan?

-Meneer Bekkers verstopt alles.

-Je moet een masochist zijn om daar te zwemmen.

-Als ik een paard was, zou ik daar grazen. Maar ik ben geen paard.

-Hij heeft niet zo'n leuk hoofd, vind ik.

Hoek

Soms is een hoek alles wat je nodig hebt om tot een besef te komen. In dit geval: de hoek van mijn woonkamer waar altijd een plant stond, of een bank of een kast of wat dan ook. In ieder geval: er stond altijd iets. Ik heb die hoek in meer dan vijf jaar niet gezien. En nu zie ik hem. Hij is leeg. Wat er stond zit in een doos, of staat in stukken te wachten op morgen.

Morgen is de verhuizing. Het blijft vreemd: hoewel ik al meer dan een maand weet dat ik hier wegga, besef ik het nu pas. Door een hoek.

Plintdekselkapje

Plintdekselkapje.

Ik moet lachen als ik het woord zie. Het is echt zo'n vakjargonwoord. Dat krijg je als je de gebruiksaanwijzing van je wasmachine leest. Dan kom je in aanraking met je plintdekselkapje. En je gaat eens wat meer nadenken over het 'vuilniveau' (of de 'vuilheidsgraad') van je wasgoed. Bovendien leer je het verschil tussen pluisproducerende en pluisverzamelende was en kun je je gelukkig en trots prijzen met een machine die zowaar een 'instabiliteitsdetectie- en correctiesysteem' heeft.

De passage die me het meest greep was deze:

'Het wasmiddel kan zich eveneens ophopen aan de binnenzijde van de holte. Deze moet regelmatig met een oude tandenborstel gereinigd worden.'

Wat ik me ten eerste afvraag is: waar zit eigenlijk de BUITENzijde van de holte? En moet die ook worden gereinigd?

Ten tweede: moet het per se een OUDE tandenborstel zijn? Mag het geen nieuwe zijn? Is dat slecht voor de binnenzijde van de holte? Of voor de tandenborstel? Trouwens: mag het eigenlijk ook een oude ELEKTRISCHE tandenborsel zijn?

Dames en heren; welkom in mijn hoofd. Zo gaat het dus de hele dag. -zucht-

Nee, okee, even serieus. Die vragen hierboven stel ik mezelf niet echt, maar ik moet zeggen dat ik wel even twijfelde aan de node van het woord 'oude'. Mensen zullen toch heus wel weten dat ze niet hun huidige tandenborstel moeten pakken, waarmee ze vervolgens happy weer hun tanden reinigen? Moeten ze daar nu echt 'oude' bij zetten? Wat is 'oud', eigenlijk? Wie bepaalt dat? Is een tandenborstel van een half jaar oud? Of is dat een soort puber-tandenborstel, nog in de bloei van zijn leven?

Weet je: misschien zijn de wasmachineproducentmensen gewoon bang dat als ze het er niet bijzetten, ze straks aangeklaagd worden door een gebruiksaanwijzinglezer die nietsvermoedend en ongewaarschuwd zijn gloednieuwe super-de-luxe Dolce & Gabbana tandenborstel lichtjes beschadigt door tegen wat opgehoopt wasmiddel aan de binnenzijde van de holte te wrijven.

Oh, daar ga ik, weer... Ugh, mijn hoofd... Ik ga maar even ontspannen met mijn plintdekselkapje spelen.